Yabancı bir şahsın Türkiye’de ikametgah ve seyahat hakları konusunda sorular ve cevaplar
Yabancı bir şahsın Türkiye’de ikametgah ve seyahat hakları konusunda sorular ve cevaplar:
1-İkamet tezkeresi nedir?
Vize veya vize muafiyeti sonunda Türkiye’de daha fazla kalmak isteyen yabancılara yetkili emniyet makamlarınca verilen oturma izni belgesidir.
2-Türkiye’de oturma (ikamet) izni alabilmek için ne yapmam gerekiyor?
Türkiye’de kalma amacına göre uygun belgeleri hazırlamak suretiyle yetkili emniyet makamlarına müracaat etmeniz gerekmektedir.
3-İkamet izni için nereye müracaat etmeliyim?
Bulunduğunuz ilin Yabancılar Şube Müdürlüğüne veya varsa İlçenin Yabancılar Büro Amirliğine bizzat müracaat etmeniz gerekmektedir.
4-İkamet Tezkeresi ne amaçla kullanılır?
Yabancıların Türkiye’de yasal olarak seyahat ikamet ettiklerini, Türkiye’de ne kadar süreyle hangi amaçla kalacaklarını belgelemek ve istenildiği zaman yetkili makamlara gösterilmek amacıyla kullanılır.
5-İkamet tezkeresinin süresi ne kadardır?
İkamet tezkereleri kalış amaçlarına uygun olarak, bir defasında en fazla 5 yıla kadar süreyle geçerli olmak üzere düzenlenmekte olup, 4 defa uzatılabilmektedir.
6-Türkiye’ye gelen her yabancılar ikamet tezkeresi almak zorunda mıdır?
Türkiye’ye gelen yabancılar 180 gün içerisinde 90 güne kadar ikamet izni almadan kalabilmektedir. Ancak bu süreden daha fazla kalmak isteyen yabancıların kalış amaçlarına göre ikamet tezkeresi almaları zorunludur.
7-Türk vatandaşı ile evliyim, ikamet tezkeresi almak zorunda mıyım?
Türk vatandaşı ile evli olan yabancılardan vize veya vize muafiyeti süresinden fazla kalacaklar bu amaçlarına uygun olarak ikamet tezkeresi almak durumundadır.
8-İkamet iznimi (tezkeremi) uzatmak için ne yapmalıyım?
İkamet tezkeresinin süresi bitmeden veya sürenin bitim tarihinden itibaren en geç 15 gün içerisinde yetkili emniyet makamlarına müracaat etmeniz gerekmektedir. Bu süreyi geçiren yabancılara verilecek ikamet izinlerinden ihlal edilen sürenin harcı bir kat fazla ile tahsil edilir.
9-İkamet tezkeresinin harcı ne kadardır?
İkamet tezkeresinin harçları karşılılık esasına göre Maliye Bakanlığınca belirlenmekte ve her yılbaşında 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı (6) sayılı tarife ile Resmi Gazetede yayımlanmaktadır.
10-Pasaportumun olmadan ikamet tezkeresi alabilir miyim?
5682 Sayılı Pasaport Kanunu ve 5683 Sayılı Yabancıların Türkiye‘de Seyahatlerine İlişkin Kanun hükümleri gereğince yabancıların ikamet tezkeresi alabilmeleri için geçerli pasaportlarını ibraz etmesi gerekmektedir.
11-İkamet tezkeremi kaybettim ne yapmam gerekiyor?
5683 sayılı Kanunun 11. maddesi gereğince ikamet tezkeresini kaybedenlerin ikamet tezkeresinin kayıp olduğuna dair, bağlı bulunan polis merkezi görevlileri tarafından tanzim edilecek kayıp eşya tutanağı ile birlikte en kısa sürede ilde Emniyet Müdürlükleri Yabancılar Şubesine, ilçelerde ise Yabancılar Bürolarına müracaat etmek suretiyle yeni ikamet tezkeresi almaları gerekmektedir.
12-Almış olduğum ikamet tezkeremi kaybettim yeniden ücret talep ediliyor mu?
Yeni bir ikamet tezkeresi almak zorundasınız. Bunun için kaybolan tezkere harca tabi ise 492 Sayılı Harçlar Kanununa göre bunların yerine verilecek yeni ikamet tezkerelerinden ilk kez alınan harcın yarısı alınmakta, ayrıca 210 Sayılı Değerli Kağıtlar Kanunu gereğince cüzdan bedeli tahsil edilmektedir.
13-İkamet tezkeremin yırtılması veya yıpranması halinde ne yapmam gerekir?
İkamet tezkeresini tanzim eden makama müracaat ederek 492 Sayılı Harçlar Kanununa defter bedelini ödemek suretiyle yeni ikamet tezkeresi talebinde bulunmanız gerekmektedir.
14-İkamet tezkeremin veriliş amacını değiştirebilir miyim?
Ülkemize yabancılara verilen ikamet izinleri 5682 sayılı Kanun ve 5683 sayılı Kanun çerçevesinde ülkemize geliş ve ülkemizde kalış amaçlarına göre düzenlenmektedir. Örneğin ülkemize çalışmak üzere gelen bir yabancıya “çalışma amaçlı”, öğrenim amacıyla gelin bir yabancıya “öğrenim amaçlı”, ikamet tezkeresi verilmektedir. Yabancıların kalış durumları değişmediği sürece ikamet amacı değiştirilemez.
Ancak yabancıların ülkedeki kalış durumlarının değişmesi halinde örneğin öğrenimi sona ermesi halinde durumunu ikamet izni aldığı yetkili birime bildirmesi halinde talebi değerlendirilmemektedir.
15-İkamet tezkeremi giriş çıkış işlemlerinde kullanabilir miyim?
İkamet tezkeresi geçerli pasaport veya pasaport yerine geçerli seyahat belgesi ile birlikte ibraz edilmesi halinde yabancılara Türkiye’ye vizesiz giriş hakkı tanımaktadır. İkamet tezkereleri tek başına pasaport yerine geçmez.
16-Vize süremin sonunda Türkiye’de kalmak için ne yapmalıyım?
Yabancılar Türkiye’de vize veya vize muafiyeti sonunda 6 aya kadar kısa süreli ikamet izni alabilmektedirler. Bu süreden daha fazla süreyle kalmak isteyen yabancıların yurt dışındaki temsilciliklerimizden amacına uygun uzun süreli vize almaları gerekmektedir.
17-Uzun yıllardır Türkiye’de yaşıyorum ikamet tezkeresi almak zorunda mıyım?
Durumunuz yasal değildir. En kısa sürede bulunduğunuz yerin emniyet makamlarına başvurmanız gerekmektedir.
18-Türkiye’de bir çocuğum doğdu ikamet tezkeresi almak zorunda mıyım?
Türkiye’de doğan bir yabancı çocukların, anne veya babasının Nüfus Müdürlüğü’ne müracaat ederek MERNİS doğum belgesi alması, çocuğun adına bireysel pasaport çıkartması veya kendi pasaportlarına ekletmesi ve en geç 90 gün içerisinde ebeveyn veya yasal temsilcilerinin emniyet makamlarına müracaat ederek ikamet tezkeresi alması gerekmektedir.
19-İkamet tezkeremi yanımda taşımak zorunda mıyım?
İkamet tezkeresi yabancıların Türkiye’de yasal olarak kaldığını gösterir bir belge olup, istenildiği zaman yetkili emniyet ve jandarma makamlara gösterilmesi zorunludur.
20-İkamet tezkeremde dikkat etmem gereken hususlar nelerdir?
İkamet tezkeresindeki kimlik bilgileri ile pasaportta bulunan bilgilerin aynı olup olmadığına dikkat edilmesi gerekmektedir. Diğer hususlar ikamet tezkeresinin iç kapak ve 22. sayfasında açıklanmakta ve bu hususlara riayet edilmesi gerekir.
21-Türkiye’de ikamet adresimi değiştirmem gerekiyor ne yapmam gerekir?
Türkiye’de ikamet adresini değiştirmek isteyen yabancıların, adres değişikliğini 5683 sayılı Kanunun 14.maddesi gereğince 48 saat içinde gidilen İl’in, ayrıldıkları İl’in ve gittikleri İl’in emniyet makamlarına ayrıca “Adres Kayıt Sistemi Yönetmeliğinin” 14.maddesi (1) fıkrası uyarınca yirmi iş günü içinde nüfus müdürlüklerine bildirmekle yükümlüdürler. Aksi takdirde idari para cezası uygulaması yapılmaktadır.
22-Yabancılara mahsus kimlik numarası ne demektir?
5490 Sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu gereğince Türkiye’de herhangi bir amaçla en az altı ay süreli ikamet tezkeresi alan yabancılara Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünce “Yabancılara Mahsus Kimlik Numarası” tahsis edilmektedir. Bu numara yabancının resmi kurumlardaki iş ve işlemlerini yürütebilmeleri amacıyla kullanılmaktadır.
23-Yabancı kimlik numaramı nasıl alabilirim? Nereden öğrenebilirim?
Yabancıların kimlik numarası edinebilmeleri için en az altı ay süreli ikamet tezkeresi sahibi olmaları gerekmektedir. Yabancılar kendilerine tahsis edilen kimlik numaralarını, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünün http://nvi.gov.tr/ adresinden gerekli bilgileri doldurmak suretiyle internetten veya ikamet tezkeresi düzenleyen birimden öğrenme imkânına sahiptirler.
24- 6 (altı) aydan az süreli ikamet tezkeresi bulanan kişilere yabancı kimlik numarası verilir mi?
5490 Sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununa göre 6 aydan az süreli ikamet tezkeresi sahibi yabancılara yabancı kimlik numarası verilememektedir.
25-Yabancı Kimlik Paylaşım Sistemindeki kimlik bilgilerim ile ikamet tezkeresindeki kimlik bilgilerim aynı değil ne yapmam gerekir?
Mevcut olan pasaport ve ikamet tezkeresi ile ikamet edilen ilin Yabancılar Şube Müdürlüğüne müracaat edilerek kimlik bilgilerinde değişiklik talep edilmesi gerekmektedir.
26-Türkiye’de Büyükelçilik/Konsolosluk mensubuyum Yabancılara Mahsus Kimlik Numarasını nasıl alabilirim?
5683 sayılı Kanunun 28. maddesi gereğince Türkiye’de vazifeli diplomasi ve konsolosluk memurları ile aileleri ve bazı müstahdem mensuplarının Yabancı Kimlik Numarası Dışişleri Bakanlığı Protokol Genel Müdürlüğü aracılığıyla Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünce tahsis edilmektedir.
27-Mavi Kart almak istiyorum?
Mavi Kart almak için Yurtdışında bulunan şahıslar bulundukları ülkedeki Konsolosluklarımıza, yurt içinde ise Nüfus Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğüne başvuru yapılması gerekmektedir.
Ayrıca mavi kartı hamili şahısların sağladığı haklar ve uygulaması ile ilgili bilgileri Başbakanlık Yurtdışı Türkler Başkanlığından öğrenebilirsiniz.
28-Mavi Kart hamili kişiler ülkede nasıl kalabilir?
Mavi Kart hamili kişiler ikamet izni alma zorunluluğu bulunmamaktadır. Ancak isteğe bağlı olarak talep edilmesi halinde 5 yıla kadar ikamet izni verilmektedir. Bu ikamet izinleri 492 sayılı Harçlar Kanununun 88. Maddesi gereğince harçsız olarak düzenlenmektedir.
29-Mavi Kart Hamilleri aynı zamanda Yabancı Kimlik Numarası Alabilir mi?
Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünce aynı kişinin birden fazla kimlik numarasına sahip olmasının, 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununa aykırı olduğu gibi kamu düzeni açısından da olumsuzluklar oluşturduğu, Mavi Kartlılar Kütüğünde kayıtlı kişilerden daha sonra yabancılara mahsus kimlik numarası mahsus kimlik numarası alması mümkün değildir.
30-Türkiye’de öğrenim görmek üzere okula kaydımı yaptırdım. İkamet izni almak için ne yapmam gerekir?
Türkiye’de öğrenim görmek isteyen yabancıların dış temsilciliklerimizden bu amaca uygun olarak öğrenim vizesi alıp gelmeleri gerekmektedir. Türkiye’ye öğrenim vizesi ile giriş yaptığı tarihten itibaren bir ay içerisinde, öğrenim göreceği kurumdan alacakları öğrenci belgesi ile birlikte emniyet makamlarına müracaat etmeleri halinde öğrenim amaçlı ikamet tezkeresi verilmektedir.
31-Dış temsilciliklerden öğrenim vizesi almadan ikamet tezkeresi alabilir miyim?
Öncelikle, Türkiye’de öğrenim görecek yabancıların Dış Temsilciliklerden öğrenim vizesi alarak gelmeleri esastır.
Ancak; Türkiye’de daha önce en az altı (6) ay süreli (Turistik ikametler hariç) ve halen geçerli ikamet tezkeresi sahibi olan yabancıların öğrenim görmek istediklerine dair belge ibraz etmeleri halinde öğrenim amaçlı ikamet tezkereleri, öğrenim vizesi şartı aranmaksızın tanzim edilebilmektedir.
32-Üniversitede öğrenciyim başka bir üniversitede farklı bir bölümde öğrenim görme hakkı elde ettim ne yapmam gerekir?
Türkiye’de öğrenim gören yabancıların öğrenim durumunda değişiklik olması ve bu değişikliği ikamet tezkeresini vermeye yetkili makamlara bildirmeleri halinde gerekli değişiklik yapılabilmektedir.
33-Türkiye’de öğrenim görüyorum ve bu amaçlı ikamet iznim var, mezuniyet sonrası ne yapmam gerekir?
Türkiye’de öğrenim gören yabancılara öğrenim amaçlı ikamet tezkeresi düzenlenmektedir. Öğrencilerin ikamet izinleri, “okuldan ilişik kesme, devamsızlık, kaydını sildirme, kayıt dondurma ve mezuniyet gibi durumlarda o tarih itibariyle iptal edilmektedir.
Öğrencilerin durumlarında meydana gelen değişikliklerin, okulu ve öğrencinin kendisi tarafından en kısa zamanda emniyet makamlarına bildirilmesi gerekmektedir. Aksi durumlarda öğrenciler farkında olmadan cezalı duruma düşmekte ve problemlerle karşılaşmaktadırlar.
34-Türkiye’de öğrenim gören çocuğum var, yanında kalabilmem için ne yapmam gerekir?
Türkiye’de öğrenim amaçlı ikamet tezkeresi bulunan yabancıların eş ve çocuklarına “refakat” amaçlı ikamet izni verilmektedir.
Anne/baba ve diğer yakınlarına ise dış temsilciliklerimizden uzun süreli “ziyaret” amaçlı vize alarak gelmeleri halinde ziyaret amaçlı olarak ikamet tezkeresi düzenlenebilmektedir.
35-Türkiye’de gayrimenkul almak istiyorum ne yapmam gerekir?
Türkiye’de taşınmaz edinmek isteyen yabancılar gayrimenkulün bulunduğu İlin Tapu Sicil Müdürlüğüne başvurması gerekmektedir. Bu konudaki ayrıntılı bilgilerin Tapu Kadastro Genel Müdürlüğünden temin edilebilmesi gerekir.
36-Türkiye Cumhuriyetinin Yabancı Ülkelere Uyguladığı Vize Rejimine İlişkin Bilgilere Nereden Ulaşabilirim?
Gerekli bilgilere Dışişleri Bakanlığının http://www.mfa.gov.tr/yabancilarin-tabi-oldugu-vize-rejimi.tr.mfa adresinden ulaşabilirsiniz.
37-Yabancı Ülkelerin Türk Vatandaşlarına Uyguladığı Vize Rejimine İlişkin Bilgilere Nereden Ulaşabilirim?
Gerekli bilgilere Dışişleri Bakanlığının http://www.mfa.gov.tr/turk-vatandaşlarinin-tabi-oldugu-vize-uygulamalari.tr.mfa adresinden ulaşabilirsiniz.
38-Yabancı Ülke Vatandaşlarına Uygulanan Vize Rejiminde Yapılan Değişikliklere İlişkin Bilgilere Nereden Ulaşabilirim?
Bu tür bilgilere, Dışişleri Bakanlığının http://www.mfa.gov.tr ve Emniyet Genel Müdürlüğünün http://www.egm.gov.tr adresindeki internet web sitesinin duyurular bölümünden takip edebilirsiniz.
39-Eşimin Türkiye’ye giriş yasağı var. Ülkemize nasıl giriş yapabilir ?
Eşiniz bulunduğu ülkedeki dış temsilciliklerimize, bulunduğu ülkede yok ise akredite dış temsilciliklerimize amacına uygun vize başvurusunda bulunması gerekmektedir.
40-Eşim hakkında vize/ikamet ihlali nedeniyle uygulanan para cezasını ödeyecek maddi imkanım yok. Söz konusu cezadan muaf tutulmasını istiyorum.
Eşinizin vizesi olması halinde, söz konusu para cezasını ülkemize giriş yapacağı hudut kapısında ödemesi kaydıyla giriş yapabilecektir. Aksi takdirde girişine izin verilmeyecektir.
Söz konusu para cezasından muaf tutulması mümkün olmamakla birlikte konunun Maliye alanına girmektedir.
41-Yabancı uyruklu bir kişiyi Türkiye’ye davet etmek istiyorum. Neler yapmam gerekiyor?
Noterden düzenlettireceğiniz davetiyeyi yabancıya ulaştırmanız ve bu davetiye ile birlikte yabancının bulunduğu ülkedeki dış temsilciliğimize vize başvurusunda bulunması gerekmektedir.
42-Ben …….. uyruklu yabancıyım, İstanbul ilinden sığınma talebinde bulundum, ancak ….. iline sevk edildim. İstanbul ilinde kalmak istiyorum. Mümkün müdür?
Bilindiği üzere, 1951 Tarihli Mültecilerin Hukuki Statüsüne İlişkin Cenevre Sözleşmesinin I.Bölüm Genel Hükümler başlıklı 2.Maddesine göre, her mültecinin, bulunduğu ülkeye karşı, özellikle yasalara, yönetmeliklere ve kamu düzeni için alınan önlemlere uymayı öngören yükümlülükleri vardır.
Ülkemizdeki iltica/sığınma başvuru sahipleri ile mülteci ve sığınmacıların yerleştirildiği resen ikamet izni verilecek illerimiz (62 uydu il) mevzuatımız gereği belirlenmiştir. Ayrıca, ülkemizde metropol illerimizde (Antalya, Ankara, İstanbul, İzmir v.b.) sadece İltica/Sığınma başvuruları alınmakta, fakat bu illerimizde ikametlerine izin verilmemektedir.
43-Sığınmacı olarak ….. ilinde ikamet etmekteyim, ancak geçinemiyorum bu nedenle tanıdıklarım olan …… iline sevk edilmemi istiyorum, bu konuda yardımcı olabilir misiniz?
Ülkemizden sığınma talebinde bulunan yardıma muhtaç sığınma başvuru sahiplerinin çeşitli kuruluşlardan (Sosyal Dayanışma ve Yardımlaşma Vakfı, Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü, Belediyeler, Kızılay ve özel kurum ve kuruluşlar ile STK’lar) gıda, yakacak, nakit para, yiyecek ve giyecek gibi nakdi ve ayni yardımlar alabilme imkanları ile ilgili hususlarda ayrıntılı bilgi için bulundukları il valiliğine müracaat etmeleri gerekmektedir.
Öte yandan, ülkemizde bulunan sığınma başvuru sahiplerinin başka illere sevk talepleri, Uygulama Talimatının 15. maddesi çerçevesinde akrabalık ilişkisi (anne, baba, kardeş, eş, çocuk, büyük anne, büyük baba olduğunun anlaşılması halinde) ve sağlık nedeniyle (ikamet ettiği ilde rahatsızlığını tedavi ettiremediği için tedavisinin yapılması amacıyla) değerlendirmeye alınmaktadır.
Ayrıca, akrabalık ilişkisi, sağlık nedeniyle vb. gibi nedenlerle dilekçe vermek isteyen yabancılar, doğrudan ikametine izin verilen ilin Emniyet Müdürlüğü, Yabancılar Şube Müdürlüğüne müracaatta bulunacaktır. Müracaat makamlarınca alınan dilekçe başvuruları 3071 sayılı Dilekçe Hakkının Kullanılmasına Dair Kanunun göre değerlendirilecek, sonucu tarafınıza 7201 sayılı Tebligat Kanununa göre tebliğ ettirilecektir.
44-Ülkemizden iltica/sığınma talebinde bulunan yabancılar nerede kalmaktadırlar?
Ülkemizden iltica-sığınma talebinde bulunan yabancılar müracaatının ardından Bakanlığın uygun göreceği bir ilde serbest ikamete tabi tutulur. Uydu İller olarak adlandırılan bu iller genelde iç Anadolu bölgesi ve yakın çevrelerinde yer alan, emniyet ve asayiş açısından sorun yaşanmayan ve yabancıların kontrollerinin de zor olmadığı 62 İlimizi kapsamaktadır. (Ağrı, Amasya, Bilecik, Burdur, Çankırı, Çorum, Eskişehir, Gaziantep, Hakkari, Isparta, Kastamonu, Kayseri, Kırşehir, Konya, Kütahya, Nevşehir, Niğde, Sivas, Tokat, Van, Yozgat, Aksaray, Karaman, Kırıkkale, Şırnak, Adana, Afyonkarahisar, Erzurum, Hatay, Kahramanmaraş, Çanakkale, Bolu, Uşak, Denizli, Yalova, Siirt, Balıkesir, Batman, Şanlıurfa, Kilis, Ardahan, Malatya, Kars, Iğdır, Düzce, Sakarya, Erzincan, Gümüşhane, Bayburt, Mardin, Sinop, Zonguldak, Samsun, Manisa, Karabük, Adıyaman, Elazığ, Giresun, Trabzon, Artvin, Ordu)Bu illere sevk edilen yabancılara en az altı ay sürelerle İkamet Tezkeresi tanzim edilmekte, 15 gün içerisinde bir Kimlik Tanıtma Belgesi verilmekte ve belirli periyotlarla imzaya çağrılmaktadırlar.Ayrıca Yozgat ilinde bir adet 100 kişi kapasiteli Mülteci Misafirhanesi bulunmakta olup, hassas gruplar olarak adlandırılabilecek grup üyeleri burada ikamete tabi tutulmaktadır.
45-Üçüncü bir ülkeye gitmek üzere sığınma talebinde bulundum, ancak 3 yıldır herhangi bir ülkeye yerleştirmem yapılmadı. İşlemlerimin hızlandırılmasını istiyorum, bu konuda bilgi verir misiniz?
Üçüncü ülkeye yerleştirme işlemleri ile ilgili bilgi almak için Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’ne müracaat etmeniz gerekmektedir.
46-Ülkemizde çalışmak isteyen yabancının izlemesi gereken prosedür nedir?
Ülkemizde çalışacak olan yabancıların çalışma izinleri 4817 sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun ve Uygulama Yönetmeliği ile düzenlenmiştir.
Buna göre, ülkemizde çalışacak bir yabancı sırası ile;
-Çalışma izni, (Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı)
-Çalışma vizesi, (Türkiye’nin dış temsilcilikleri)
-Çalışma amaçlı ikamet tezkeresi, (ilgili emniyet makamları)
İşlemlerini tamamlamış olması gerekmektedir.
Yabancılar öncelikle Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından çalışma izni buna bağlı olarak da dış temsilciliklerimizden çalışma vizesi almakta, çalışma vizesi ile Türkiye’ye geldikten sonra da 5683 sayılı Yabancıların Türkiye’de İkamet ve Seyahatleri Hakkında Kanunun 3 ncü maddesi uyarınca emniyet makamlarından çalışma meşruhatlı ikamet tezkeresi almaları gerekmektedir.
Çalışma izni prosedürü ile ilgili ayrıntılı bilgiye Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının internet sitesinden (www.csgb.gov.tr) ulaşmanız mümkündür.
47-Çalışma İzni Müracaatı nasıl yapılır?
Çalışma izni başvuruları “yurt dışı” ve “yurt içi” olmak üzere iki şekilde yapabilmektedir.
-Yurt Dışı Müracaat
• Türkiye’de 6 aydan fazla ikameti olamayan yabancı çalışma izni başvurusunu uyruğunun veya daimi ikametinin bulunduğu Dış Temsilciliğimize yapacaktır. Başvurusu sırasında iş sözleşmesini, davet mektubunu veya Şirket ortağı olması halinde buna ilişkin Ticaret Sicil Gazetesi’nin yanında bulunması faydalı olacaktır.
• Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanunun Uygulama Yönetmeliği gereği yabancının yaptığı başvuruyu takip eden 10 işgünü içinde Türkiye’deki işverenin www.turkiye.gov.tr adresinden e-devlet’e giriş yaparak online çalışma izin başvurusu yapması gerekmektedir. Online başvuru tamamlanarak çıktısı alınan form işveren yetkilisi ve yabancı şahıs tarafından imzalanacaktır. (Yabancıya imzalatılmasının mümkün olmadığı hallerde her iki tarafın ıslak imzalarının bulunduğu iş sözleşmesinin ibrazı yeterli olacaktır.) Başvuru formu ve müracaat için gerekli diğer belgelerin yabancının başvurusunu takip eden 10 iş günü içinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına ulaştırılması zorunludur. Belirtilen sürenin aşılması halinde tüm işlemlerin yasal prosedüre uygun olarak tekrarlanması gerekecektir.
• Çalışma izin başvurusu Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından 4817 sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun, uygulama Yönetmelikleri ve ilgili diğer mevzuat kapsamında incelenip, ilgili kurumların da görüşleri alınarak değerlendirilir. Başvuru sonucu online ve yazılı olarak bildirilir.
• Çalışma izin belgesini alan yabancıların, bu belgeyi aldıkları tarihten itibaren en geç doksan gün içinde ön başvuru yaptıkları T.C. Dış Temsilciliğine müracaat ederek Çalışma Vizesi talebinde bulunmaları, ülkeye giriş yaptıkları tarihten itibaren en geç otuz gün içinde İçişleri Bakanlığına (İl Emniyet Müdürlüklerine) ikamet tezkeresi almak için başvurmaları zorunludur. Aksi halde çalışma izni geçerlilik kazanmayacaktır.
Çalışma izninin alınmasını ve yabancı şahsın yurda girişini müteakip sigortalı giriş kaydının yaptırılması zorunludur. Bu işlem için işveren konumundaki şahsın ilgili Sosyal Güvenlik Kurumu il müdürlüğüne başvuru yaparak işyeri kaydı yaptırması ve yabancı şahsın sigortalılığını başlatması gerekmektedir.
-Yurt İçi Müracaat
• Türkiye’de ikamet eden ve öğrenim amacı dışında en az altı ay süreli geçerli ikamet izni olan yabancıların çalışmak üzere anlaşmaya vardığı işverenleri çalışma izni veya çalışma izni uzatma başvurularını internet üzerinden online olarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına yaparlar.
• Yabancıların Çalışma izin başvurularının elektronik ortamda yapılması (www.csgb.gov.tr) ve kağıt ortamında imzalanarak Yönetmelik ekinde belirlenen diğer belgelerle birlikte şahsen veya posta ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına ulaştırılması gerekmektedir.
• İşverenin söz konusu yabancıyı çalıştırmak üzere ikamet tezkeresi süresi içerisinde www.turkiye.gov.tr adresinden e-devlet şifresi ile giriş yaparak online çalışma izin başvurusu yapması gerekmektedir. Online başvuru tamamlandıktan sonra çıktısı alınarak işveren yetkilisi ve yabancı şahıs tarafından imzalanacaktır. (Yabancıya imzalatılmasının mümkün olmadığı hallerde her iki tarafın ıslak imzalarının bulunduğu iş sözleşmesinin de başvuru belgeleriyle birlikte Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına ulaştırılması gerekmektedir.) Başvuru formu ve müracaat için gerekli diğer belgelerin online başvurunun tamamlanmasını takiben 6 işgünü içinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına ulaştırılması zorunludur. Belirtilen sürenin aşılması halinde yapılan başvuru geçersiz hale geleceği için tüm işlemlerin yasal prosedüre uygun olarak tekrarlanması gerekecektir.
• Çalışma izin başvurusu Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından 4817 sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun, uygulama Yönetmelikleri ve ilgili diğer mevzuat kapsamında incelenip, ilgili kurumların da görüşleri alınarak değerlendirilir. Başvuru sonucu online ve yazılı olarak bildirilir.
• Çalışma izin belgesini alan yabancıların, bu belgeyi aldıkları tarihten itibaren en geç otuz gün içinde ikamet tezkeresi almak üzere İçişleri Bakanlığına (İl Emniyet Müdürlüklerine) başvurmaları zorunludur. Aksi halde çalışma izni geçerlilik kazanmayacaktır.
• Çalışma izninin alınmasını müteakip yabancı şahsın sigortalı giriş kaydının yaptırılması zorunludur. Bu işlem için işveren konumundaki şahsın ilgili Sosyal Güvenlik Kurumu il müdürlüğüne başvuru yaparak işyeri kaydı yaptırması ve yabancı şahsın sigortalılığını başlatması gerekmektedir.
48-Çalışma meşruhatlı ikamet tezkeresi nedir?
Çalışma meşruhatlı ikamet tezkeresi 5683 sayılı Yabancıların Türkiye’de İkamet ve Seyahatleri Hakkında Kanunun 3 ncü maddesi gereğince; Türkiye’ye çalışmak üzere gelen yabancıların, geldikleri tarihten itibaren bir ay zarfında ve her halde çalışmaya başlamadan önce çalışacakları yerin bulunduğu ilin emniyet makamlarından almak zorunda oldukları ikamet tezkeresidir.
Bu çerçevede yabancıların Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’ndan alacakları çalışma iznini müteakip dış temsilciliklerimizden çalışma vizesi alarak gelip müracaat etmeleri, yasal süreler içinde Türkiye’de bulunuyor olmaları, belirttikleri iş yerinde çalışacaklarının anlaşılması ve illerince de adlî, idarî ve siyasî açıdan sakınca bulunmaması kaydı ile çalışma meşruhatlı ikamet tezkeresi tanzim edilmektedir. Belirtilen süre içerisinde ikamet izni alınmaması halinde yabancılara verilen çalışma izinleri geçerliliğini yitirmekte ve bu şekilde çalışan yabancılar hakkında izinsiz çalışmaktan işlem yapılmaktadır.
49-Geçerli İkamet İzni Bulunanların Tezkerelerine Çalışma İzni Bilgilerinin Kaydı.
Herhangi bir sebeple ikamet tezkeresi almış ve temdit edilebilirliği mümkün ikamet tezkeresine sahip olan yabancılardan aynı zamanda çalışma izni de alanların tezkereleri üzerine çalışma izni ile ilgili bilgiler kaydettirmek için çalışma izin belgesinin tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde ve her halde çalışmaya başlamazdan evvel emniyet makamlarına başvurarak tezkerelerine gerekli şerhi düşürmekle yükümlüdürler.
50-Çalışan Yabancıların Adres Değişikliklerini bildirmesi şart mı?
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca verilen çalışma izinleri belirtilen işyerinde ve adresteki görev mahiyetine bağlı olarak verildiğinden, çalışma adresi ve işyeri değişikliği halinde mevcut çalışma izni geçerliliğini yitireceğinden Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’ndan yeniden çalışma izni alınması gerekmektedir.
Çalışma Amaçlı İkamet tezkeresi hamili yabancılar ikametgâhlarını değiştirmeleri veya geçici bir süre başka bir adreste ikamet etmek zorunda kalmaları halinde yeni ikamet adreslerini 48 saat içerisinde bulundukları yerin emniyet makamlarına bildirmeleri gerekmektedir. (Nüfus Müdürlüklerine de ayrıca bildirim gerekmektedir.)
51-Çalışma İzni ve İkamet Tezkeresinin İptali
Çalışma izninin süresi hizmet akdinin veya işin süresinden daha uzun olamayacağından (Yönetmelik Md.19) çalışma izinleri, izni veren kurum tarafından iptal edilmesi halinde, çalışma amaçlı ikamet tezkeresi resen iptal edilerek sistem üzerinden gerekli düşüm yapılmaktadır.
52-Çalışma Vizesinin İstisnaları Nelerdir?
Türkiye’nin dış temsilcilikleri kanalıyla çalışma vizesi almaları koşulu aşağıdaki yabancılardan aranmamaktadır.
Türkiye’de öğrenim amacıyla verilen ikamet izinleri hariç, herhangi bir sebebe istinaden en az altı ay süreli ikamet izni almış olup da bu izin süresi içerisinde çalışma izni verilmiş olanlar (Ancak çalışma izninin verildiği tarihte ikamet tezkeresinin süresi sona ermiş olan yabancılar ise çalışma vizesi almak zorundadırlar),
Süresi sona eren çalışma izninin uzatılması için, sürenin bitiminden itibaren en geç onbeş gün içinde uzatma başvurusunda bulunulması gerekmekte olup, anılan süre içerisinde çalışma izni uzatma başvurusu kabul edilerek çalışma izin süresi uzatılanlar, (Ancak, 15 günlük süreden sonra yapılan uzatma başvuruları, ilk defa başvuru yapan yabancılara uygulanan esaslara göre değerlendirilmektedir.)
4817 Sayılı Kanunun 2 nci maddesinin b fıkrası ile kapsam dışı bırakılan ve kanunlarla verilen yetkiye dayanarak Bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşlarında bizzat istihdam edilenler.
53-Ülkemizde çalışacak yabancılar her türlü mesleği icra etme hakkına sahip midir?
Yabancıların çalışma hayatına sınırlama getiren ve halen yürürlükte olan Kanunlar bulunmaktadır. Nitekim 4817 sayılı Kanunun 13 üncü maddesi 2 nci fıkrasında bu konuya açıklık getirilerek “diğer kanunlarda yer alan, yabancıların çalışamayacağı iş ve mesleklere dair hükümler saklıdır” hükmüne yer verilmiştir.
Bu itibarla süreli, süresiz ve bağımsız çalışma izni verilenler ile muafiyet kapsamındaki yabancıların özel Kanunlarında yer alan ve sadece Türk vatandaşlarına hasredilmiş bulunan iş ve mesleklerde çalışmaları mümkün bulunmamaktadır.
Gerek çalışma izni almış olarak gerekse çalışma izni olmadığı halde yukarıda sayılan meslekleri icra eden yabancılar hakkındaki yasal işlemler, “4817 sayılı yasaya muhalefet” gerekçesiyle yerine getirilmektedir.
54-Yabancılara yasaklanan meslekler nelerdir?
Yabancıların aşağıda sayılan meslekleri Türkiye’de yapmalarına izin verilmemiştir.
Bunlar:
1. Diş tabipliği, dişçilik, ebelik, hastabakıcılık. (Tababet ve Şuabatı Sanatlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun uyarınca)
2. Eczacılık (Eczacılar ve Eczaneler Hakkında Kanun uyarınca)
3. Veterinerlik (Veteriner Hekimleri Birliği ile Odalarının Teşekkül Tarzına ve Göreceği İşlere Dair Kanun uyarınca)
4. Özel hastanelerde sorumlu müdürlük (Hususî Hastaneler Kanunu uyarınca)
5. Avukatlık (Avukatlık Kanunu uyarınca)
6. Noterlik (Noterlik Kanunu uyarınca)
7. Özel veya kamu kuruluşlarında güvenlik görevlisi (Bazı Kurum ve Kuruluşların Korunması ve Güvenliklerinin Sağlanması Hakkında Kanun uyarınca)
8. Kara suları dahilinde balık, istiridye, midye, sünger, inci, mercan ihracı, dalgıçlık, arayıcılık, kılavuzluk, kaptanlık, çarkçılık, katiplik, tayfalık vb. (Kabotaj Kanunu uyarınca)
9. Gümrük müşavirliği (4458 sayılı Gümrük Kanununun 227 nci maddesi gereğince)
55-Çalışma izninden kimler muaf tutulmaktadır?
4817 Sayılı Yabancıların Çalışma izinleri Hakkındaki Kanunun Uygulama Yönetmeliğinin 55 inci maddesi bu konudaki düzenlemeleri içermektedir.
56-Çalışma izin belgesi düzenlenen yabancının aldığı belgeyi kaç gün içinde ilgili makama ibraz ederek çalışma amaçlı ikamet tezkeresi alması gerekir?
Çalışma izin belgesi alan bir yabancının, Türkiye’ye giriş yaptığı tarihten itibaren, ülke içerisinde olanların ise çalışma izin yazısının tebliğ tarihinden itibaren, en geç “30 gün içinde” ve her halükarda çalışmaya başlamadan önce çalışma meşruhatlı (amaçlı) ikamet izni alması gerekmektedir.
57-Giriş çıkış yolcu kayıtları kimlere verilir?
Anayasa’nın Özel Hayatın Gizliliği başlıklı 20. maddesi, Türk Ceza Kanunu ve 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanununda kişisel bilgilerin gizliliğinin korunması hususu hüküm altına alınmıştır. Ülkemize yapılan yolcu giriş-çıkış kayıtları, şahısların yurt dışına yapmış oldukları giriş-çıkış kayıtlarının tümünü içerdiğinden, bu veriler kişisel bilgiler arasına girmekte olup, kişilerin rızası dışında üçüncü şahıslarla paylaşılmamaktadır.
Dolayısıyla kişisel bilgilerin gizliliği prensibi çerçevesinde bu tür bilgilerin şahısların bizzat kendilerine ya da yasal vekillerine verilmesi mümkün bulunmaktadır.
58-Giriş çıkış yolcu kayıtları nerelerden alınabilir?
Vatandaşlarımıza ve yabancılara ait giriş-çıkış bilgileri e-posta, posta, faks v.b. yollarla gönderilmemekte olup, bu bilgilerin alınabilmesi için şahsen veya kanuni vekil aracılığıyla, bulundukları yerin İl Emniyet Müdürlüklerine bağlı Yabancılar, Pasaport Şube Müdürlüklerine, Hudut Kapıları Emniyet Birimlerine veya EGM Yabancılar Hudut İltica Dairesi Başkanlığına, yurt dışında ise dış temsilciliklerimize müracaat edilmesi gerekmektedir.
Bu nedenle; talep edilen giriş-çıkış kayıtlarının alınabilmesi için nüfus cüzdanı ile birlikte bizzat şahsın kendisi veya yasal vekili tarafından yukarıda belirtmiş olduğumuz birimlerimizden birine müracaat edilmesi gerekmektedir.
59-BİMER, e-posta, posta, vb. aracılığıyla giriş çıkış bilgilerimi alabilir miyim?
Vatandaşlarımıza ve yabancılara ait giriş-çıkış bilgileri e-posta, posta, faks vb. yollarla gönderilmemektedir.
60-Çocuklarımın giriş çıkış kayıtlarını alabilir miyim?
18 yaşından küçük çocukların giriş çıkış kayıtları anne veya babalarının talepleri üzerine verilebilmektedir. 18 yaşından büyük olan çocukların giriş çıkış kayıtları ise ya şahsın kendisinin bizzat ilgili birimlere başvurmasına veya vekâletname ibrazına bağlıdır.
61-Vefat eden bir yakınımın giriş-çıkış kayıtlarını alabilir miyim?
Vefat eden herhangi bir kişiye ait giriş çıkış kayıtlarının talep edilmesi durumunda yalnızca veraset ilamında belirtilen hak sahiplerine giriş çıkış kayıtları verilmektedir.
62-1992 yılından önceki giriş çıkış kayıtlarımı alabilir miyim?
01.01.1992 tarihinden önceki ülkemize giriş-çıkış kayıtları bilgisayar ortamında tutulmadığından, söz konusu kayıtların tespiti yapılamamakta olup, eski pasaportlar şahsın elinde mevcut olması halinde pasaportundaki giriş-çıkış damgalarından tespit edilebilecektir.
63-Avukatlar müvekkillerinin giriş çıkış kayıtlarını alabilir mi? Nasıl alabilir?
Avukatlık kanununa göre, avukatların takip etmekte oldukları davalarda gizlilik içermeyen bilgilere ulaşmaları, incelemeleri mümkün olmakla birlikte, bu belgelerden suret almaları vekâletname ibrazı şartına bağlanmış olup, sadece müvekkiline ait bilgilerden suret alabilecekleri açıktır. Bu nedenle, avukatların kanuni vekili olmadıkları kişilere ait belgeleri almaları söz konusu değildir. Bu gibi durumlarda, dava aşamasında ilgili mahkemeler yargılama ve karar verme aşamasında, bu bilgi ve belgelere ihtiyaç duyması halinde talep ettiği takdirde zaten kayıtlar yazılı olarak gönderilmektedir.
64-Türkiye’den iltica/sığınma talebinde bulunmak için hangi şartları taşımak gerekmektedir?
Ülkemizin de taraf olduğu 1951 Tarihli Mültecilerin Hukuki Statüsüne İlişkin Cenevre Sözleşmesi’nde mülteciliğin tanımını “ırkı, dini, tabiiyeti, belli bir toplumsal gruba mensubiyeti veya siyasi düşünceleri yüzünden”,
1) Zulme uğrayacağından haklı sebeplerle korktuğu için,
2) Vatandaşı olduğu ülkenin dışında bulunan,
3) Bu ülkenin korumasından yararlanamayan, ya da söz konusu korku nedeniyle, yararlanmak istemeyen kişi olarak ifade etmektedir.
Bu kapsamda, yukarıda izah edilen şartları taşıyan yabancı (Herhangi bir ülke kısıtlaması olmaksızın) yetkili makamlarımızdan iltica talebinde bulunması halinde durumları Bakanlığımızca 1994/6169 sayılı İltica-Sığınma yönetmeliği çerçevesinde değerlendirilmektedir.
65-Ülkemizden iltica/sığınma talebinde bulunan yabancıların kimlik bilgilerine erişebilir miyiz?
İltica prosedürlerinde gizlilik ilkesi kapsamında, temel ilke olarak iltica prosedürünün adli ve idari tüm aşamalarında, sığınmacının sığınma talebinde bulunmuş olduğu bilgisi de dâhil olmak üzere, kişisel verilerin veya sığınmacılarla ilgili diğer bilgilerin, ne menşe ülke yetkilileri ile ne de üçüncü taraflarla paylaşılmaması gerekmektedir.
Bunun aksine bir uygulama, 1951 Sözleşmesi’ne aykırı olacağı gibi, başta sığınmacının kendisi olmak üzere, sığınmacının menşe ülkesinde kalan akrabaları veya yakınlarını tehlikeye sokabilecek ve ulusal makamların bu kişilere karşı cezai tedbirler alma riskini doğurabilecektir.
Bu çerçevede, ülkemizden iltica-sığınma talebinde bulunan yabancıların kimlik bilgileri üçüncü taraflarla paylaşılmamaktadır.
66-Üçüncü bir ülkeye gitmek üzere sığınma talebinde bulundum, ancak 3 yıldır herhangi bir ülkeye yerleştirmem yapılmadı. İşlemlerimin hızlandırılmasını istiyorum, bu konuda bilgi verir misiniz?
Üçüncü ülkeye yerleştirme işlemleri ile ilgili bilgi almak için Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’ne müracaat etmeniz gerekmektedir.
67-Arkadaşım/tanıdığım olan ……….. uyruklu yabancının sığınma başvurusu hakkında bilgi almak istiyorum veya halen Geri Gönderme Merkezi’nde bulunan yakınım hakkında bilgi almak istiyorum?
Sığınma başvurularıyla ilgili konular gizlilik arz ettiğinden dolayı ülkemizden sığınma talebinde bulunan yabancılarla ilgili üçüncü şahıslara bilgi verilememektedir.
68-İkamet tezkeresi harcının ödemeye gücüm yok, tarafıma harçsız ikamet tezkeresi verilmesini istiyorum. Mümkün müdür?
Mali durumunuzun ikamet tezkeresi harcını ödemeye yeterli olmadığı konusunda ikametinize izin verildiği il Valiliğine müracaat etmeniz gerektiği, ilgili mevzuatlarımız çerçevesinde yapılacak tahkikattan sonra maddi durumunuzun yeterli olmadığı anlaşılması halinde şahsınıza harçsız ikamet tezkeresi verilmesi hususu mevcut mevzuatımız gereği ilgili Valilikçe değerlendirilecektir.
69-Türkiye’deyim ülkemdeki zulümden kaçıp geldim, ülkenizden üçüncü bir ülkeye gitmek üzere nasıl sığınma talebinde bulunabilirim?
Avrupa ülkelerinden gelerek ülkemizden sığınma talebinde bulunacak yabancıların taşımaları gereken şartlar Cenevre Sözleşmesi 1. Maddesinde izah edilmiş olup, bu kriterleri taşıyanların 1951 tarihli Mültecilerin Hukuki Durumuna Dair Cenevre Sözleşmesinin 31. Maddesi ve 94/6169 sayılı İltica/Sığınma Yönetmeliğinin 4.maddesine göre; ülkemize yasal yollardan giriş yapanlar bulundukları il Valiliklerine (Emniyet Müdürlüğü, Yabancılar Şube Müdürlüğü), yasadışı yollardan giriş yapanlar ise giriş yaptıkları il Valiliklerine gecikmeden müracaat etmeleri gerekmektedir.
70-Ben Türkiye’de sığınma başvuru sahibi statüsünde ikamet etmekteyim, menşe ülkemdeki ağabeyimin sığınmacı olarak Türkiye’ye getirtilmesini istiyorum, bu konuda yardımcı olabilir misiniz?
Henüz üçüncü ülkede olduğu anlaşılan ağabeyinizin ülkemizde bulunmadığından sığınma müracaatının alınamayacaktır. Bu durum 1951 Tarihli Cenevre Sözleşmesi’yle ve ülkemizin mevzuat ve uygulamalarıyla bağdaşmamaktadır.
71-Ben sığınma başvuru sahibi olarak ….. ilinde ikamet etmekteyim. Türkiye’de çalışmak istiyorum. Ne yapmam gerekiyor?
Ülkemizde 6 ay ikamet tezkeresi sahibi olan yabancıların çalışmaları konusunda herhangi bir kısıtlama bulunmamaktadır. Ancak 4817 sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkındaki Kanunla Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı yabancıların çalışma izni işlemlerini yürütmekle yetkili kılınmış olup, söz konusu talep Bakanlığımızın görev alanına girmediğinden anılan Bakanlığa başvuruda bulunulması gerekmektedir.
72-Yabancı uyruklu kişiler Türk Vatandaşlığını nasıl kazanırlar?
Türk Vatandaşlığının kazanılmasıyla ilgili işlemler 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı kanunu hükümleri çerçevesinde yapılmaktadır.
Söz konusu kanunun;
1) 11. Maddesi ikamet yoluyla
2) 12. Maddesi istisnai olarak
3) 16. Maddesi ise evlenme yoluyla Türk Vatandaşlığının kazanılmasını düzenlemektedir.
Türk Vatandaşlığına alınma isteğinde olan yabancı uyruklu kimseler 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı kanununda belirtilen şartları taşımaları halinde İl Nüfus Müdürlükleri’ne müracaat edebilirler.
73-Yakınlarıma göçmen olarak gitmek istiyorum. Ne yapmalıyım?
Türk soyundan ve Türk kültürüne bağlı Medeni Kanunumuza göre 1. veya 2. derece yakınları olan başka ülke vatandaşı akrabalarınızı, ülkemizde üretici duruma gelinceye kadar, beslenme, barınma, sağlık gibi her türlü giderlerini karşılayacağınızı ve Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti’nden iskân ve iskân yardımı istemeyeceğinizi belirten noter tarafından düzenlenen taahhütname, göçmen adaylarının isim listesi, noter tasdikli nüfus cüzdanı sureti ve göçmen getirmek istediğinize dair dilekçenizle birlikte Çevre ve Şehircilik Bakanlığı İl Müdürlükleri’ne müracaat etmeniz gerekmektedir.
74-Hakkımda Türkiye Süreli Giriş Yasağı (Ç) Kararı bulunmaktadır. Türkiye’ye nasıl gelebilirim?
Yasak süresi içerisinde ülkemize gelebilmeniz için bulunduğuz ülkedeki Türk temsilciliğimize (Büyükelçilik/Konsolosluk) özel meşruhatlı vize talebinde bulunmanız gerekmektedir.
75-Bulaşıcı hastalıktan dolayı Türkiye’ye giriş yasağı bulunan bir yabancının Türkiye giriş yapmak için ne yapması gerekmektedir?
Tahdit kararı alınmasına sebep olan bulaşıcı hastalığı ile birlikte herhangi bir bulaşıcı hastalık (Hcv- Hbs-Ag, Tüberküloz, Hiv vb.) taşımadığına ilişkin, ülkenizde bulunan tam teşekküllü devlet hastanesinden alacağınız sağlık raporunu dış temsilciliğimize tercüme ettirip onaylatmak suretiyle Bakanlığımıza göndermeniz halinde giriş yasağı kararınız değerlendirilecektir.
76-Türkiye kalmam gereken vize/ikamet süresini aşarak 2 ay vize/ikamet ihlalinde bulundum, Türkiye’den çıkış yaparken hakkımda tanzim edilen idari para cezasını ödeyecek miktarda para olmadığından ödeyemedim. Türkiye ne zaman ve nasıl girebilirim?
2 aylık vize ihlalinden dolayı hakkınızda, 3 ay Türkiye giriş yasağı kararı alınmaktadır. Eğer hakkınızda tanzim edilen idari para cezasını ödememeniz halinde 3 aylık yasak, 5 yıl giriş yasağı haline gelmektedir. Yasak süresi içerisinde ülkemize gelebilmeniz için bulunduğuz ülkedeki Türk temsilciliğimize özel meşruhatlı vize talebinde bulunması gerekmektedir.
77-Yabancı uyruklu arkadaşım var. Türkiye’den sınır dışı edildi. Sınır dışı gerekçesi nedir? Türkiye tekrar gelmek istiyor ne zaman gelebilir?
Talep ettiğiniz hususlar kişiye özel olduğundan, üçüncü şahıslara bilgi verilememektedir. (Yabancının kendisine veya kanuni temsilcisinin müracaat etmesi durumunda bilgi verilecektir.)
78-Yabancı uyruklu eşimin Türkiye’ye giriş yasağı bulunmaktadır. Kaldırılmasını Türkiye’ye gelmesini istiyorum?
Yabancı uyruklu olduğunu iddia ettiğiniz eşinizin açık kimlik ve uyruk bilgilerini belirtmediğinizden herhangi bir işlem yapılamamıştır. Açık kimlik bilgileri gönderilmesi halinde durumu yeniden değerlendirilecektir.
79-Türkiye’de yaşayan Ukrayna uyruklu bir arkadaşım var. Arkadaşım pasaport ve vize süresini 4 yıl geçirmiş ve yaklaşık 15 gün önce vize almak için ülkesine gitti. Giderken Atatürk Havalimanında Türkiye’ye 3 yıl süre ile giriş yapamayacağı tebliğ edilmiş. Bu durumda olan arkadaşımın yasak süresi içinde Türkiye’ye geri gelebilmesi mümkün müdür? Ne yapması gerekir?
Ülkemizde bulundukları süre zarfında vize/ikamet ihlalinde bulunana yabancıların ihlal süreleri göz önünde bulundurularak belirli sürelerle ülkemize girişlerine kısıtlama getirilmektedir. Ayrıca; ülkemize gelerek vize/ikamet ihlalinde bulunup, çıkışta vize/ikamet ihlalinden doğan para cezasını ödemeyen yabancılar ülkemize 5 yıl giriş yasağı kapsamına alınmaktadır. Bunanla birlikte, hakkında Türkiye Süreli Giriş Yasağı bulunan bir yabancının yasak süresi içerisinde ülkemize gelmek istemesi halinde, dış temsilciliklerimiz aracılığı ile amacına uygun (evlenme, çalışma, öğrenim vb.) özel meşruhatlı vize talebinde bulunması gerekmektedir.
80-Müşterimiz Londra’dan İstanbul’a bizden bilet almıştır. Ama Türkiye’ye giriş yasağı nedeniyle geri gönderilmiştir. Yolcumuzun bilet parası ve otel ücreti yanmıştır. Uçak ve bilet parasını kim karşılayacak? Neden giriş yasağına uğradığını öğrenebilir miyim?
Bilindiği üzere 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanununun 4’üncü maddesi, “Türkiye’de ikamet eden yabancılar ile Türkiye’de faaliyette bulunan yabancı tüzel kişiler, isteyecekleri bilgi kendileriyle veya faaliyet alanlarıyla ilgili olmak kaydıyla ve karşılıklılık ilkesi çerçevesinde, bu Kanun hükümlerinden yararlanırlar.” hükmü amir olup, şahıs hakkındaki Türkiye’ye giriş yasağıyla ilgili tarafınıza bilgi verilmesi mümkün bulunmamaktadır.
Öte yandan, 5682 Sayılı Kanunun 8.Maddesi kapsamında, hudut kapısında görevli Emniyet Makamlarının yabancıların yurda girişini men etme hakkı bulunmakta olup, yurda girişi engellenenler ve hakkında yurda giriş yasağı kararı alınanlara bu yasak kararı uygulanırken gerekçesi ile birlikte süreleri de bildirilmektedir.
81-Geri Gönderme Merkezlerinde kalanlar hangi haklardan faydalanabilmektedir?
Sınır dışı edilmek üzere idari gözetim altına alınan yabancılara;
a. Sınır dışı işlemleri tamamlanıncaya kadar iaşe ve ibatelerinin Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nce karşılanacağı,
b. Merkezde alıkonulma ve sınır dışı kararlarına karşı idari yargı yoluna başvurabileceği,
c. Merkezde bulundukları sırada avukata erişim haklarının olduğu,
d. Talep etmeleri halinde ülkemizdeki temsilciliği ve menşe ülkelerindeki yakınları ile iletişim kurabilmek için merkez yönetimi tarafından gerekli imkânların sağlanacağı,
e. Merkez yönetimi ile yapacağı görüşmelerde tercüman talebi olması halinde anlayabileceği bir dilde tercüman temin edilebileceği,
f. Gönüllü olarak ülkesine geri dönmek istemesi durumunda uluslararası kuruluşlar ile işbirliği halinde gönüllü ve güvenli geri dönüş programı kapsamında geri gönderilebileceği,
hususlarında tebliğ yapılmaktadır.
Ayrıca, sınır dışı edilecek yabancıların seyahat masrafları ile merkezlerde kaldıkları süre içerisindeki tedavi ve ilaç giderlerinin kendilerince karşılanması esas olup, buna güç yetiremeyenlerin masrafları devletçe karşılanmaktadır.
82-Geri gönderme merkezinde kalan bir yabancı iltica/sığınma talebinde bulunabilir mi?
Geri gönderme merkezlerinden iltica/sığınma talebinde bulunmaya engel bir durum bulunmamaktadır. Her yabancı merkezde bulunduğu sırada talep etmesi halinde iltica/sığınma prosedürüne alınabilmektedir. Yapılan bu talepler ulusal ve uluslararası mevzuat hükümleri çerçevesinde gerekli değerlendirmeye tâbi tutulmaktadır.
83-Geri gönderme merkezlerinde kimler niçin tutulmaktadır?
Türkiye’ye yasa dışı yollardan gelmiş, yasa dışı konumda kalmış veya yasa dışı yollardan çıkış yaparken yakalanmış olanlarla, geçimini meşru yollardan kazanacağını belgeleyemeyenlerin ve Türkiye’de kalması genel güvenliğe, idari ve siyasi gereklere aykırı olan yabancılar 5683 Sayılı Kanun’un 19.maddesindeki;
“İçişleri Bakanlığınca memlekette kalması umumi güvenliğe, siyasi ve idari icaplara aykırı sayılan yabancılar verilecek muayyen müddet zarfında Türkiye’den çıkmağa davet olunur.” hükmü doğrultusunda Türkiye’den çıkışlarının sağlanması için harekete geçilmektedir.
Söz konusu yabancılar, kamu düzeni, kamu güvenliği ve kamu sağlığının korunması ile tekrar yasa dışı göçe konu olmalarının engellenmesi amacıyla yine aynı kanunun 23.maddesindeki;
“Memleket dışına çıkartılmalarına karar verilipte pasaport tedarik edemediklerinden veya başka sebeplerden dolayı Türkiye`yi terk edemiyenler İçişleri Bakanlığının göstereceği yerde oturmağa mecburdurlar.” hükmü gereğince geri gönderme merkezlerinde sınır dışı edilene kadar idari gözetim altında tutulmaktadır.
84-Sınır dışı edilecek yabancılar bu merkezlerde ne kadar süre kalmaktadır?
Merkezlerdeki kalış süresi;
a. Yabancıların üzerlerinde kendilerini tanıtacak bir belge olup olmamasına,
b. Gerçek uyruklarına ilişkin bilgi vermek ve ülkelerine geri dönmek konusunda merkez yönetimi ile işbirliği yapmak isteyip istememelerine,
c. Seyahat masraflarını karşılamaya yetecek imkânlarının olup olmamasına,
d. Ülkemizde temsilciliğinin bulunup bulunmadığına,
e. Ülkemizde bulunan temsilciliğince seyahat belgesi düzenlenme süresine,
f. Sağlık sorunlarının olup olmadığına,
g. Seyahat programında yaşanan gecikmelere, bağlı olarak değişebilmektedir.
Ancak; güvenlik kuvvetleri ile kimlik bilgileri ve seyahat dokümanı temini için işbirliği halinde olmanız süreyi kısaltacaktır. Ülke olarak politikamız yakalanan yasa dışı göçmenleri güvenli ve mümkün olan en kısa sürede ülkelerine dönüşlerini temin üzerine kuruludur.
Kaynak: T.C. İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü.