Acentelik ilişkisinin ana unsurları aşağıdaki gibi özetlenebilir:
- Acentenin, ticari bir işletmeyi ilgilendiren sözleşmelerde aracılık etmesi veya bunları o tacir adına yapması;
- acentenin aracılık veya sözleşme yapma faaliyetlerinin yasal dayanağı olan bir sözleşme ilişkisine dayanması,
- bu faaliyetlerin süreklilik göstermesi ve acentenin bu faaliyetleri meslek olarak sürdürmesi.
Acente çeşitleri nelerdir?
1) Satış ve Sürüm Acenteleri
- Satış ve Sürüm Acenteleri. Piyasada en çok görülen acente türleri satış ve sürüm acenteleridir. …
- Sigorta Acenteleri.
- Gemi Acenteleri.
- Sermaye Piyasasında Faaliyette Bulunan Aracı Kurum Acenteleri.
- Seyahat Acenteleri.
- Taşıma Acenteleri.
Acente Özellikleri Nelerdir?
- Bağımsız tacir yardımcısıdır. Kendisine ait tacir sıfatı vardır.
- Acentelik ilişkisi sözleşmeye dayanır.
- Tekel hakkına sahiptir.
- Acentelik ilişkisi süreklidir.
- Aracı acente ve sözleşme yapan acente olmak üzere iki türü vardır. * lşi meslek edinmiştir.
- Gördüğü iş karşılığında ücret alır.
- Gerçek veya tüzel kişi olabilir.
Acente Hakları Nelerdir?
- Ücret isteme hakkı: Ücret, sözleşme hükümlerine göre, yoksa acentenin bulunduğu yerdeki ticari teamüle göre, yoksa oradaki Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından belirlenir. Acente, işlem yerine getirildiği anda ücrete hak kazanır ve ücretin doğumundan itibaren 3 ay içinde ve her halde sözleşmenin sona ermesiyle ücret ödenir.
- Faiz isteme hakkı
- Hapis hakkı
- Tekel hakkı
- Olağanüstü giderlerini isteme hakkı
Acente Borçları Nelerdir?
- Müvekkilin işlerini görme ve menfaatini koruma
- Bilgi verme
- Talimatlara uyma
- Önleyici tedbirler alma
- Müvekkiline ait parayı zamanında ödeme: Acente kendisinin teslim ettiği malların bedellerini almaya yetkilidir. Acente müvekkili tacire ait bu para ile acentelik sözleşmesi gereğince müvekkiline ait diğer paraları ona zamanında ödemek zorundadır. Acente müvekkiline ait olap paranın gönderilmesi veya teslim edilmesi gereken zamanda bunu yapmazsa o andan itibaren faiz ve gerekirse tazminat vermeye yükümlüdür.
- Rekabet etmeme: Rekabet yasağı sözleşmesi en çok 2 yıl için yapılır. Tacir rekabet sınırlaması sebebiyle acenteye uygun bir tazminat öder.
Acente Yetkileri Nelerdir?
- Her türlü ihtar, ihbar ve protestoları, müvekkil adına yapmaya ve kabule yetkilidir.
- Özel olarak yetkilendirilirse kambiyo taahhüdünde bulunabilir.
- Müvekkil adına, sözleşmeden doğan uyuşmazlıklar için dava açmaya ve açılan davada taciri temsil etmeye yetkilidir.
- Müvekkilin özel veya yazılı izni veya vekaleti ile acente, bizzat teslim etmediği malların bedelini kabule ve bedelini ödemediği malları teslim almaya yetkilidir.
- Müvekkil taciri koruyucu beyanlarda bulunmak.
Acente Türleri Nelerdir?
- Aracı Acente Nedir? Tacire bağlı sıfatı olmaksızın bir sözleşmeye dayanarak belirli bir yer veya bölge içinde daimi bir surette ticari işletmeyi ilgilendiren sözleşmelerde aracılık etmeyi meslek edinen kişidir. TI’K’de esas itibariyle bu tür düzenlenmiştir. Müvekkil tacir ile arasındaki ilişki şekle tabi değildir.
- Sözleşme yapan acente (Akitçi) nedir? Bir sözleşmeye dayanarak belirli bir yer veya bölge içinde daimi bir surette ticari bir işletmeyi ilgilendiren sözleşmeleri 0 işletme adına yapmayı meslek edinen kimsedir. Sözleşme yapma yetkisi yazılı olarak verilir. Müvekkil tacir ile arasındaki ilişki yazılı şekle tabidir.
Sona Ermesi: Sürenin dolması, fesih ihbarı (3 ay önceden), haklı nedenlerle fesih, iflas, ölüm, kısıtlanma.
Tek Satıcılık Sözleşmesi” de uluslararası ticareti kolaylaştıran; mal ve ürünleri yabancı pazarlarda daha kolay satma imkanı tanıyan bir tip sözleşmedir. Tek Satıcılık Sözleşmesi sayesinde her bir ülkedeki ihracat, o ülkede bulunan tek bir dağıtım merkezi üzerinden yapılabilmektedir.
Tek satıcının yararları nelerdir?
Bu şekilde birden fazla satış ilişkisinin varlığı söz konusu olacaktır. Ayrıca tek satıcı, üreticinin mallarının satımını sürekli olarak gerçekleştirme yükümlülüğü altına girmiş olur. Bu doğrultuda ilgili ürünün sürümünün artırılması ve pazarlanması yükümlülüğü de sürekli bir nitelik kazanmış olur.
Distribütörlük Anlaşması:Üretici/İhracatçı firma (tedarikçi) ile bu firmanın ürünlerinin yurtdışında dağıtımını veya pazarlamasını sağlayacak firma arasında yapılan bir anlaşma türüdür. Esası, tedarikçiden alınan malların anlaşma kuralları çerçevesinde tekrar satılmasıdır.
Distribütörlük Sözleşmesinde Gerekli Maddeler Nelerdir?
- Sözleşme taraflarının adres bilgileri.
- Sözleşmenin konusu.
- Ürün veya hizmetin açıklaması
- Ürün veya hizmetin iade ya da değişimi konularının kapsamı
- Ürün veya hizmetin satış ya da sunum biçimi.
- Sözleşmeye aykırılık durumunda cezai yaptırımlar.